W dniu 6 grudnia 2022 r. Komisja Europejska w drodze Decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2022/2427 przyjęła konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, w odniesieniu do wspólnych systemów gospodarowania gazami odlotowymi i oczyszczania gazów odlotowych w sektorze chemicznym.
Omawiane Konkluzje dotyczące BAT weszły w życie z dniem 12 grudnia 2022 r.
- Do kogo kierowane są konkluzje BAT?
Omawiane konkluzje dotyczące BAT mają zastosowanie do przemysłu chemicznego obejmującego produkcję na skalę przemysłową następujących rodzajów substancji chemicznych:
- produkcja niektórych organicznych substancji chemicznych, obejmująca m.in.: węglowodory proste, tworzywa sztuczne, kauczuki syntetyczne, barwniki i pigmenty, produkty i środki powierzchniowo czynne,
- produkcja nieorganicznych substancji chemicznych, takich jak wybrane gazy, kwasy, sole i niemetale,
- produkcja nawozów na bazie fosforu, azotu i potasu (nawozy proste lub złożone),
- produkcja środków ochrony roślin lub biocydów,
- produkcja produktów farmaceutycznych łącznie z produktami pośrednimi,
- produkcja materiałów wybuchowych.
- Wymogi BAT w zakresie przemysłu chemicznego
W pierwszej kolejności komentowane Konkluzje dotyczące BAT określają dopuszczalne wartości emisji w normalnych warunkach eksploatacji instalacji. W dalszej treści określa się zespół działań i rozwiązań technicznych, których wdrożenie ma na celu utrzymanie poziomów emisji w zakresie dopuszczalnych wartości. Na działania te skradają się przede wszystkim szczegółowo opisane zasady prowadzenia monitoringu wielkości emisji oraz wdrożenie stosownych technologii oczyszczania gazów odlotowych.
Omawiane konkluzje dotyczące BAT określają również osobne wymagania skierowane do konkretnych gałęzi branży chemicznej, takich jak produkcja polimerów i gumy syntetycznej.
- Geneza i znaczenie BAT
Unia Europejska w celu określenia zasad dotyczących zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom powstającym w wyniku działalności przemysłowej oraz zasad dotyczących kontroli tych zanieczyszczeń, przyjęła Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) (Dz. U. UE. L. z 2010 r. Nr 334, str. 17 z późn. zm., dalej ,,Dyrektywa IED’’ ).
Dyrektywa przewiduje, m.in.,[1] że pozwolenie powinno obejmować wszystkie środki niezbędne do uzyskania wysokiego poziomu ochrony środowiska jako całości i zapewnienia zgodności działania instalacji z ogólnymi zasadami regulującymi podstawowe obowiązki operatora. Pozwolenie powinno zawierać dopuszczalną wielkość emisji dla substancji zanieczyszczających albo równoważne parametry lub środki techniczne, stosowne wymogi ochrony gleby i wód podziemnych oraz wymogi dotyczące monitorowania. Warunki pozwolenia powinny opierać się na najlepszych dostępnych technikach.
Zgodnie z Dyrektywą IED[2], najlepsze dostępne techniki oznaczają najbardziej efektywny i zaawansowany etap rozwoju i metody prowadzenia danej działalności, które wskazują możliwe wykorzystanie poszczególnych technik jako podstaw przy ustalaniu dopuszczalnych wielkości emisji i innych warunków pozwolenia. Mają one na celu zapobieganie powstawaniu, a jeżeli nie jest to możliwe, ograniczenie emisji i oddziaływania na środowisko jako całość.
W celu określenia najlepszych dostępnych technik oraz w celu ograniczenia występujących w Unii różnic w zakresie poziomów emisji z działalności przemysłowej, należy sporządzić dokumenty referencyjne dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) (zwane dalej „dokumentami referencyjnymi BAT”), a najważniejsze elementy dokumentów referencyjnych BAT (zwane dalej „konkluzjami dotyczącymi BAT”) należy przyjąć w drodze procedury komitetowej.
Konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) służą jako odniesienie przy ustalaniu warunków pozwolenia w przypadku instalacji objętych zakresem rozdziału II dyrektywy 2010/75/UE, zaś właściwe organy powinny określać dopuszczalne wartości emisji, dzięki którym w normalnych warunkach eksploatacji emisje nie przekroczą poziomów powiązanych z najlepszymi dostępnymi technikami określonymi w konkluzjach dotyczących BAT[3].
Techniki wymienione i opisane w niniejszych konkluzjach dotyczących BAT nie mają ani nakazowego, ani wyczerpującego charakteru. Dopuszcza się stosowanie innych technik, o ile zapewniają one co najmniej równoważny poziom ochrony środowiska. Konkluzje dotyczące BAT mają ogólne zastosowanie[4].
Autor: Tomasz Lasecki
Zachęcamy do kontaktu: tomasz.lasecki@maruszkin.pl
[1] Dyrektywa IED, motyw 12.
[2] Dyrektywa IED, art. 3 pkt 10.
[3] Konkluzje BAT, motyw 1 str. 1.
[4] Konkluzje BAT, uwagi ogólne str. 9.
