Jeżeli jesteś przedsiębiorcą dokonującym eksportu, importu lub wytwarzasz produkty zawierające rtęć (np. lampy fluorescencyjne, aparatura pomiarowa lub film i papier fotograficzny) musisz przygotować się na zaprzestanie działalności w tym zakresie.
Jak bardzo szkodliwa jest rtęć ?
Rtęć stanowi poważne zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Narażenie na rtęć może powodować trwałe uszkodzenie mózgu i nerek u dorosłych oraz negatywnie wpływać na rozwój płodu i wczesne dzieciństwo.
Ten pierwiastek chemiczny ma zdolność do bioakumulacji i przemieszcza się po całym świecie. Rtęć w powietrzu osadza się na lądzie i wodzie. Zanieczyszczenie rtęcią jest trwałe. Zatem gromadzenie się rtęci w środowisku prowadzi do gromadzenia się jej w faunie, florze i biotopach oraz do nadmiernych ilości rtęci w rybach i owocach morza spożywanych przez ludzi. Unia Europejska podejmując starania w celu całkowitego wyeliminowania stosowania rtęci przyjęła Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/852 z dnia 17 maja 2017 r. w sprawie rtęci oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1102/2008.
Rozporządzenie ustanawia najbardziej restrykcyjne przepisy regulujące stosowanie rtęci w celu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska.
Od dnia 1 stycznia 2026 r. Unia Europejska zamierza rozszerzyć wykaz produktów z dodatkiem rtęci, których wywóz, przywóz do UE i produkcja w UE są zakazane.
Czy istnieją regulacje zakazujące stosowania rtęci?
UE posiada najbardziej restrykcyjne przepisy regulujące stosowanie rtęci w celu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/852 z dnia 17 maja 2017 r. w sprawie rtęci oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1102/2008 ustanawia środki i warunki dotyczące:
- stosowania i składowania rtęci, związków rtęci i mieszanin rtęci, oraz handlu nimi,
- produkcji i stosowania produktów z dodatkiem rtęci oraz handlu nimi,
- gospodarowania odpadami rtęciowymi, w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska przed emisjami z działalności człowieka i uwolnieniami rtęci i związków rtęci.
Czy UE planuje dokonać dalszych ograniczeń w stosowaniu rtęci?
Rozporządzenie ograniczyło stosowanie rtęci w większości produktów z dodatkiem rtęci (z ang. mercury-added products – MAPs). Pomimo stosowania przepisów Rozporządzenia rtęć jest szeroko wykorzystywana w niektórych rodzajach MAPs takich jak lampy fluorescencyjne i urządzenia pomiarowe.
W celu dalszego ograniczenia stosowania rtęci UE dokonała przeglądu przepisów Rozporządzenia w sprawie rtęci. Efektem tego przeglądu jest przygotowanie projektu zmiany przepisów Rozporządzenia. Proponowane zmiany przewidują, że eksport, import oraz wytwarzanie następujących produktów zawierających rtęć jest zabronione:
- Kompaktowe świetlówki ze zintegrowanym statecznikiem (CFL.i) do celów oświetlenia ogólnego o mocy ≤ 30 watów i zawartości rtęci nieprzekraczającej 2,5 mg na palnik lampy;
- Lampy fluorescencyjne z zimną katodą (CCFL) i lampy fluorescencyjne z elektrodą zewnętrzną (EEFL) dowolnej długości do wyświetlaczy elektronicznych;
- Następujące elektryczne i elektroniczne urządzenia pomiarowe, z wyjątkiem tych zainstalowanych w sprzęcie wielkogabarytowym lub używanych do pomiarów o wysokiej precyzji w przypadku, gdy nie jest dostępna odpowiednia alternatywa niezawierająca rtęci: przetworniki ciśnienia stopu; transmitery ciśnienia stopu; czujniki ciśnienia stopu;
- Rtęciowe pompy próżniowe;
- Wyważarki do opon i obciążniki do kół;
- Film i papier fotograficzny;
- Materiał pędny do satelitów i statków kosmicznych.
Przewidywana data wejścia w życie powyższych zakazów to 1 stycznia 2026 r.
Co należy zrobić, by działać zgodnie z nowymi przepisami?
Proponowane zmiany rozporządzenia oceniamy pozytywnie. Rtęć jest pierwiastkiem niosącym poważne zagrożenia dla zdrowia ludzkiego oraz środowiska. Koniecznym jest zatem stopniowe zmierzanie do całkowitego wyłączenia stosowania rtęci.
Jeżeli chcesz uzyskać więcej informacji na temat stosowania rtęci skontaktuj się z nami.
Autor: Tomasz Lasecki
Kontakt: tomasz.lasecki@maruszkin.pl
