Rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie wystawiła europejski przemysł obronny i rynek wyposażenia obronnego na próbę i ujawniła szereg braków, które osłabiają ich zdolność do zaspokojenia w wymagany, bezpieczny i terminowy sposób pilnych potrzeb państw członkowskich w zakresie produktów związanych z obronnością i systemów obrony, takich jak amunicja i pociski, przy uwzględnieniu wysokiego wskaźnika zużycia tych produktów oraz systemów podczas konfliktu o dużej intensywności.
W odpowiedzi na nowe wyzwania Unia Europejska przyjęła Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1525 z dnia 20 lipca 2023 r. w sprawie wspierania produkcji amunicji (ASAP).
Rozporządzenie określa zestaw środków i ustanawia budżet mający na celu pilne wzmocnienie zdolności reagowania i możliwości europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB) w zakresie zapewnienia terminowej dostępności i dostaw amunicji ziemia-ziemia i amunicji artyleryjskiej oraz pocisków.
Budżet na wsparcie sektora obronnego
Pula środków finansowych przeznaczonych na zasilenie budżetu wynosi 500 mln EUR w cenach bieżących. Sama wysokość budżetu może zostać zwiększona, jeżeli jest to konieczne lub w przypadku przedłużenia obowiązywania Rozporządzenia.
Głównym celem budżetu jest poprawa efektywności i konkurencyjności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB), mającej służyć wspieraniu zwiększania zdolności produkcyjnej i terminowego dostarczania odpowiednich produktów związanych z obronnością poprzez wzmocnienie przemysłu.
Wzmocnienie przemysłu polegać ma, m.in. na inicjowaniu i przyspieszaniu dostosowania branży przemysłowej do szybkich zmian strukturalnych wynikających z kryzysu dostaw mającego wpływ na odpowiednie produkty związane z obronnością, które są niezbędne do szybkiego uzupełnienia zapasów amunicji i pocisków państw członkowskich i Ukrainy. Powinno to obejmować poprawę zdolności w zakresie dostosowania łańcuchów dostaw dla odpowiednich produktów związanych z obronnością i przyśpieszenie takiego dostosowania, tworzenie zdolności produkcyjnych lub ich zwiększanie, a także skrócenie czasu realizacji produkcji w odniesieniu do odpowiednich produktów związanych z obronnością w całej Unii, w szczególności dzięki intensyfikacji i rozszerzeniu współpracy transgranicznej między odpowiednimi podmiotami.
Przyśpieszenie procesu wydawania zezwoleń
Istotny element Rozporządzenia stanowią przepisy kierowane do Państw członkowskich, mające na celu przyspieszenie procesu wydawania zezwoleń w celu zapewnienia terminowej dostępności i dostawy odpowiednich produktów związanych z obronnością.
W praktyce oznacza to, państwa członkowskie zapewniają sprawne i terminowe rozpatrywanie wniosków administracyjnych związanych z planowaniem, budową i eksploatacją zakładów produkcyjnych, transferem nakładów wewnątrz Unii, a także z kwalifikacją i certyfikacją produktów końcowych. Jednocześnie w tym celu wszystkie zainteresowane organy krajowe zapewniają, aby takie wnioski były rozpatrywane najszybciej jak to możliwe z prawnego punktu widzenia.
Dodatkowo w omawianym zakresie państwa członkowskie zapewniają, aby w procesie planowania i wydawania zezwoleń budowa i eksploatacja zakładów i instalacji do produkcji odpowiednich produktów związanych z obronnością była traktowana w sposób priorytetowy przy wyważaniu interesów prawnych w danym przypadku, którego to dotyczy.
Autor: Tomasz Lasecki
Zachęcamy do kontaktu: tomasz.lasecki@maruszkin.pl
