Prace nad projektem kaucyjnym tocz膮 si臋 od wrze艣nia 2022 r. Projekt ten przeszed艂 przez kolejne etapy procesu legislacyjnego, jak: uzgodnienia, konsultacje publiczne, opiniowanie, komitet ds. Europejskich, komisj臋 prawnicz膮 i ostatnio Rad臋 Ministr贸w.
Prace legislacyjne nadal trwaj膮 i nie wiadomo czy i kiedy b臋d膮 zako艅czone. Zale偶y to od wielu czynnik贸w, np. woli politycznej rz膮dz膮cej koalicji. Z perspektywy prawnej ciekawym zagadnieniem b臋dzie te偶 notyfikacja techniczna. Jest to obowi膮zek informowania Unii Europejskiej o projektowanych krajowych aktach prawnych zawieraj膮cych przepisy techniczne. Po przes艂aniu projektu i wniosku notyfikacyjnego do Komisji Europejskiej wyznaczany jest zwykle 3-miesi臋czny okres obowi膮zkowego wstrzymania krajowych prac legislacyjnych,聽liczony od nast臋pnego dnia po zg艂oszeniu. Warto doda膰, 偶e 3- miesi臋czny okres, niekiedy trwa 6 miesi臋cy.
W kolejnym etapie zostanie on przed艂o偶ony do prac parlamentarnych, tzn. w Sejmie
a nast臋pnie w Senacie. Dopiero ostatnim krokiem jest przedstawienie Prezydentowi ustawy do podpisu.
Projekt systemu kaucyjnego, czyli jaki i ewentualnie od kiedy?
Je偶eli kolejne etapy procesu legislacyjnego projektu systemu kaucyjnego przebiegn膮 bez op贸藕nie艅, mo偶na si臋 spodziewa膰, 偶e od stycznia 2025 r. w Polsce b臋dzie obowi膮zywa膰 system kaucyjny.
Na tym etapie projektu czytamy, 偶e system kaucyjny ma by膰 wprowadzony na jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych do 3 litr贸w, szklane butelki wielorazowego u偶ytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemno艣ci do 1 litra.
Puste opakowania b臋dzie mo偶na odda膰 do sklepu, aby odzyska膰 zap艂acon膮 kaucj臋. Du偶e sklepy, o powierzchni powy偶ej 200 m2, b臋d膮 musia艂y odbiera膰 puste opakowania. Plac贸wki handlowe o mniejszej powierzchni b臋d膮 mog艂y dobrowolnie przyst膮pi膰 do systemu.
Do jednorazowych butelek z plastiku do 3 litr贸w, szklanych butelek wielorazowego u偶ytku do 1,5 litra oraz metalowych puszek o pojemno艣ci do 1 litra, doliczona b臋dzie kaucja. Jej wysoko艣膰 poznamy w rozporz膮dzeniu.
Zwrot kaucji ma nast臋powa膰 bez paragonu.
Opakowania obj臋te tym systemem b臋d臋 mia艂y specjalne oznakowanie.
Dlaczego system kaucyjny jest wa偶ny?
W kontek艣cie gospodarki odpadami, dobrze wprowadzony system kaucyjny odgrywa znacz膮c膮 rol臋 w promowaniu zr贸wnowa偶onego zarz膮dzania zasobami i zmniejszaniu ilo艣ci odpad贸w.
Oto kilka kluczowych powod贸w, dla kt贸rych system kaucyjny jest istotny:
- promowanie recyklingu: system kaucyjny zach臋ca konsument贸w do zwrotu u偶ywanych produkt贸w, takich jak butelki czy puszki, w zamian za zwrot kaucji. Dzi臋ki temu produkty te s膮 prawid艂owo sortowane i mog膮 by膰 kierowane do recyklingu, zamiast trafia膰 na sk艂adowiska,
- zmniejszanie zanieczyszczenia: poprzez zwracanie opakowa艅 do punkt贸w kaucyjnych, system ten pomaga ograniczy膰 ilo艣膰 odpad贸w, kt贸re mog膮 zanieczyszcza膰 艣rodowisko, w tym przede wszystkim 艣rodowisko naturalne, ale tak偶e miejskie przestrzenie publiczne,
- edukacja ekologiczna: system kaucyjny to r贸wnie偶 spos贸b na edukowanie konsument贸w o znaczeniu recyklingu i odpowiedzialnej gospodarki odpadami. Kiedy konsumenci aktywnie uczestnicz膮 w procesie zwracania opakowa艅, staj膮 si臋 bardziej 艣wiadomi wp艂ywu ich decyzji konsumenckich na 艣rodowisko,
- ekonomia: systemy kaucyjne mog膮 stworzy膰 os艂on臋 ekonomiczn膮 dla firm zajmuj膮cych si臋 recyklingiem, poniewa偶 gwarantuj膮 sta艂y dop艂yw surowc贸w wt贸rnych. W rezultacie, mog膮 przyczyni膰 si臋 do rozwijania lokalnych przemys艂贸w recyklingowych, co z kolei mo偶e prowadzi膰 np. do tworzenia miejsc pracy,
- zmniejszenie obci膮偶enia system贸w gospodarki odpadami: przez skierowanie pewnej ilo艣ci odpad贸w wprost do recyklingu, systemy kaucyjne mog膮 zmniejszy膰 nacisk na tradycyjne metody zarz膮dzania odpadami, takie jak sk艂adowanie.
Przy w艂a艣ciwej implementacji, system kaucyjny mo偶e mie膰 znacz膮cy wp艂yw na promowanie zr贸wnowa偶onej gospodarki odpadami i przede wszystkim wspomaga膰 gospodark臋 o obiegu zamkni臋tym.
Autorka: Magda Biernat-Kopczy艅ska

Zach臋camy do kontaktu: magda.biernat@maruszkin.pl