Jesteś przedsiębiorcą/inwestorem i masz zamiar zrealizować przedsięwzięcie, które może oddziaływać na środowisko lub zdrowie ludzi? Najprawdopodobniej będziesz musiał uzyskać decyzję środowiskową.
Jest to trudny proces i często znacznie dłuższy niż przewiduje prawo.
Do czego jest potrzebna decyzja środowiskowa?
Decyzja środowiskowa jest wydawana, by wskazać przedsiębiorcy, w jaki sposób ma być zrealizowane przedsięwzięcie by jak najmniej doprowadzić do pogorszenia stanu środowiska. Decyzja środowiskowa jest wydawana po przeprowadzeniu przez właściwy organ oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Ocena ta będzie obowiązkowa, jeśli Twoja inwestycja kwalifikuje się do grupy przedsięwzięć, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko.
Pamiętaj!
Decyzja środowiskowa to często jedna z pierwszych koniecznych do uzyskania decyzji! Bez niej nie uzyskasz często kolejnych decyzji.
Jeśli będziesz uzyskiwać kolejną decyzję o warunkach zabudowy czy pozwolenie na budowę, musisz już mieć decyzję środowiskową, ponieważ stanowi ona załącznik do wniosku o wydanie decyzji w powyższych przypadkach.
Art. 72 ustawy OOŚ wskazuje wprost sytuacje, w których najpierw musisz uzyskać decyzję środowiskową i są to przykładowo:
- Chęć uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego oraz decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych – wydawanych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2023 r. poz. 682 i 553);
- Chęć uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – wydawanej na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
- Chęć uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów i zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów wydawanych na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach;
- Chęć uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na regulację wód, pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych oraz pozwolenia wodnoprawnego na wydobywanie z wód kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, wydawanych na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne.
Kiedy trzeba uzyskać decyzją środowiskową?
Decyzja środowiskowa jest obowiązkowo uzyskiwana, jeżeli Twoje przedsięwzięcie znajduje się w katalogu przedsięwzięć wymieniowych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 2019r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Warto tu zaznaczyć, że powyższe rozporządzenie dotyczy przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, ale także sytuacji, gdy dochodzi do rozbudowy, przebudowy lub montażu zrealizowanego lub realizowanego przedsięwzięcia wymienionego w tym rozporządzeniu.
Zatem, jeżeli Twoje przedsięwzięcie znajduje się w tym rozporządzeniu, będziesz musiał uzyskać decyzję środowiskową.
Pamiętaj!
Dzielenie przedsięwzięcia jest zakazane! Jeżeli Twoje przedsięwzięcie kwalifikuje się jako przedsięwzięcie konieczne do uzyskania decyzji środowiskowej, a Ty podzielisz to przedsięwzięcie tak, że poszczególne części teoretycznie nie będą musiały posiadać decyzji środowiskowej, to łamiesz prawo!
Konsekwencją takiego działania może być niewydanie pozwolenia na budowę albo zaskarżenie wydanego pozwolenia na budowę, a to może spowodować znaczne opóźnienia w Twoim przedsięwzięciu i narazić Cię na dodatkowe koszty i straty finansowe.
Kiedy nie trzeba uzyskiwać decyzji środowiskowej?
Jeżeli Twoje przedsięwzięcie nie jest wymienione w katalogu powyższego rozporządzenia, najpewniej nie będziesz musiał uzyskać decyzji środowiskowej.
Decyzja środowiskowa nie jest wymagana również dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, jeśli ich wyłącznym celem jest:
- obronność i bezpieczeństwo państwa
- prowadzenie działań ratowniczych i zapewnienie bezpieczeństwa cywilnego w związku z przeciwdziałaniem lub usunięciem bezpośredniego zagrożenia dla ludności
Pamiętaj!
Jeżeli planujesz takie przedsięwzięcie, musisz to zgłosić do regionalnej dyrekcji ochrony środowiska. Jeśli nie otrzymasz zgody na planowane przedsięwzięcie, wówczas złóż do regionalnej dyrekcji wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Czym jest ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko?
Organ prowadzący Twoją sprawę obowiązkowo przeprowadzi ocenę oddziaływania na środowisko, jeżeli Twoje przedsięwzięcie będzie się zaliczać do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.
Jeżeli jednak Twoje przedsięwzięcie klasyfikuje się do grupy przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, to organ do którego złożyłeś wniosek o wydanie decyzji środowiskowej zadecyduje, czy konieczne jest przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.
Pamiętaj!
Jeżeli organ prowadzący Twoją sprawę będzie przeprowadzać ocenę oddziaływania przedsięwzięcia (np. dlatego, że Twoje przedsięwzięcie należy do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko) to oprócz innych dokumentów, jak np. mapy, musisz przygotować i złożyć Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.
Możesz wykonać Raport zgodnie z wytycznymi wskazanymi w ustawie OOŚ lub też zwrócić się do organu o określenie zakresu Raportu. Raport może być wykonany przez osobę, która ma odpowiednie wykształcenie lub doświadczenie zawodowe w zespołach przygotowujących raporty o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Z kolei, w przypadku przedsięwzięć potencjalnie oddziałujących na środowisko naturalne, oprócz np. mapy ewidencyjnej, będziesz musiał złożyć Kartę Informacyjną Przedsięwzięcia (KIP). Dla organu, który będzie wydawać Twoją decyzję środowiskową, będzie ona źródłem najważniejszych informacji o planowanej inwestycji.
Planując przedsięwzięcie pamiętaj również, że przygotowanie Raportu czy KIPu trwa. Przygotowanie Raportu, w zależności od wielkości i komplikacji przedsięwzięcia, może trwać kilka/ kilkanaście miesięcy!
Organ często wzywa do uzupełnień KIP/ Raportu, co wydłuża całościowy czas inwestycji, jest to jednak częsta praktyka i należy o tym pamiętać planując harmonogram przedsięwzięcia.
Z kolei ocena oddziaływania na środowisko obejmuje:
- weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
- uzyskanie wymaganych opinii i uzgodnień – organ prowadzący Twoją sprawę zwróci się do właściwych organów o wydanie opinii i uzgodnień co do Twojego przedsięwzięcia,
- zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu – organ prowadzący Twoją sprawę będzie musiał ogłosić społeczności lokalnej Twój plan na przedsięwzięcie. Ludność lokalna, ale i organizacje będą mogły zabrać głos co do Twojego przedsięwzięcia.
Pamiętaj!
Raport lub KIP należy złożyć w formie pisemnej. Pamiętaj jednak o konieczności dołączenia ich zapisu w formie elektronicznej na informatycznym nośniku danych, np. na pendrive. Musisz złożyć odpowiednio po 1 egzemplarzu wniosku (wniosek + załączniki) w formie papierowej oraz na nośniku informatycznym – dla organu prowadzącego Twoje postępowanie oraz dla każdego organu opiniującego i uzgadniającego. Do kogo złożyć wniosek wraz z pozostałymi dokumentami o wydanie decyzji środowiskowej?
To zależy od rodzaju przedsięwzięcia, jakie planujemy zrealizować. Każdy z poniższych organów ma określone okoliczności, w przypadku których należy się zwrócić do niego. Jednak co do zasady organami rozpatrującymi wnioski o wydanie decyzji środowiskowej są:
- regionalna dyrekcja ochrony środowiska- w określonych przypadkach,
- starostwa lub urzędy miasta na prawach powiatu,
- regionalna dyrekcja Lasów Państwowych,
- Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska,
- Urzędy miasta lub gmin.
Dodatkowo, opłata skarbowa za wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wynosi 205 zł. Ewentualna opłata skarbowa za złożenie pełnomocnictwa wynosi 17 zł.
Pamiętaj, że oprócz Raportu albo KIP, musisz dołączyć szereg innych dokumentów, np. mapę ewidencyjną czy wypis z rejestru gruntów. Zawsze sprawdzaj co w konkretnym przedsięwzięciu jest wymagane do złożenia!
Gdzie szukać informacji o decyzji środowiskowej?
Jeśli chodzi o źródła prawne, kwestie dotyczące decyzji środowiskowej znajdują się w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1094), tzw. ustawa OOŚ.
Kwestie z kolei dotyczące decyzji administracyjnych ogółem znajdują się w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 775), tzw. KPA.
Komentarz doświadczenia Kancelarii
W naszej pracy spotykamy się niekiedy z sytuacją, że przedsiębiorca dopiero na późniejszym etapie realizacji przedsięwzięcia dowiaduje się, że powinien mieć decyzję środowiskową. Jest to często związane z tzw. etapowaniem inwestycji, niekiedy nieświadomym. Rekomendujemy, żeby każdorazowo sprawdzić, czy planowane przedsięwzięcie nie będzie musiało uzyskać najpierw decyzji środowiskowej.
Jeżeli potrzebujecie Państwo naszego prawnego wsparcia w tym temacie, zapraszam do kontaktu.
Możemy również wspomóc Państwa w przygotowywaniu Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia czy też Raportu.
Autorka: Magda Biernat-Kopczyńska
Zachęcamy do kontaktu: magda.biernat@maruszkin.pl
