Zanieczyszczenia wód spowodowane niewystarczającym oczyszczaniem ścieków na terenie jednego państwa może wpływać na jakość wód innego państwa. Aby przeciwdziałać ww. zjawisku, Unia Europejska („UE”) wprowadza zasady i przepisy, które regulują kwestie oczyszczania ścieków. Jednym z najważniejszych aktów prawnych w ww. obszarze jest dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (91/271/EWG).
- Terminologia, cel i zakres stosowania
Przedmiotem omawianej dyrektywy są kwestie związane ze zbieraniem, oczyszczaniem i odprowadzaniem ścieków komunalnych oraz oczyszczanie i odprowadzanie ścieków z niektórych sektorów przemysłu. Mowa tu o sektorach przemysłowych takich jak, np. przetwórstwo spożywcze czy piwowarstwo.
Celem dyrektywy jest ochrona środowiska w UE przed niekorzystnym oddziaływaniem ścieków komunalnych
Dyrektywa posługuje się specyficzną terminologią i zawiera liczne definicje legalne, m.in:
- „ścieki komunalne” co oznacza ścieki bytowe lub mieszaninę ścieków bytowych ze ściekami przemysłowymi i/lub wodami opadowymi,
- „ścieki bytowe” co oznacza ścieki z osiedli mieszkaniowych i terenów usługowych, powstające najczęściej w wyniku ludzkiego metabolizmu oraz funkcjonowania gospodarstw domowych,
- „ścieki przemysłowe” co oznacza wszelkie ścieki odprowadzane z obszarów, na których prowadzi się działalność handlową lub przemysłową, nie będące ściekami bytowymi lub wodami opadowymi,
- „osad” co oznacza pozostający osad komunalny, oczyszczony lub nie, pochodzący z oczyszczalni ścieków komunalnych czy
- „eutrofizacja” co oznacza wzbogacenie wody składnikami odżywczymi, szczególnie związkami azotu i/lub fosforu, powodującymi przyspieszony wzrost glonów i wyższych form życia roślinnego, co jest przyczyną niepożądanych zakłóceń równowagi w śród organizmów żyjących w wodzie, oraz jakości danych wód.
2. Obowiązki Polski
Dyrektywa zobowiązuje Polskę, m.in. do:
- wyposażenia wszystkich aglomeracji w odpowiednie systemy zbierania ścieków komunalnych,
- poddania ścieków komunalnych oczyszczeniu przed ich odprowadzeniem do wody, np. rzeki,
- projektowania, budowania, eksploatowania i utrzymywania oczyszczalni ścieków komunalnych w sposób zapewniający wystarczającą wydajność w każdych normalnych warunkach klimatycznych,
- wprowadzenia zezwoleń na zrzuty ścieków przemysłowych do systemów zbierania i oczyszczalni ścieków komunalnych,
- ponownego wykorzystywania oczyszczonych ścieków,
- podczyszczania niektórych kategorii ulegających biodegradacji ścieków przemysłowych i
- ponownego wykorzystywania osadów.
3. Wymagania dotyczące ścieków komunalnych
Załącznik I do dyrektywy nie tylko opisuje metody monitorowania oraz oceny uzyskanych wyników, ale zawiera i odnosi się również do wymogów ogólnych, które dotyczą, m.in.:
- systemów zbierania,
- zrzutów z oczyszczalni ścieków komunalnych do wód, do których odprowadzane są ścieki- w tym ich dopuszczalnych wartości emisji i
zrzutów ścieków przemysłowych do komunalnych systemów zbierania.
4. Kryteria wyznaczania obszarów wrażliwych i mniej wrażliwych
Załącznik II do dyrektywy opisuje kryteria wyznaczania obszarów wrażliwych i mniej wrażliwych. Zbiornik wodny będzie przynależeć do grupy obszaru wrażliwego, jeśli należy do jednej z następującej grupy:
- naturalne jeziora słodkowodne i inne zbiorniki wód słodkich, estuaria i wody przybrzeżne, jeśli stwierdzono, że są eutroficzne, lub mogą stać się eutroficzne w bliskiej przyszłości, jeśli nie zostaną podjęte działania ochronne,
- słodkie wody powierzchniowe, które są przeznaczone do pozyskiwania wody pitnej, która może zawierać więcej azotanów niż ich dozwolone stężenie określone w przepisach dyrektywy dotyczącej wymaganej jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do pozyskiwania wody pitnej w Państwach członkowskich, jeżeli nie jest planuje się podjęcia żadnych przedsięwzięć ochronnych i
- obszary, na których zachodzi oczyszczanie dokładniejsze niż zostało to określone w art. 4 dyrektywy.
Załącznik w dalszej części opisuje, kiedy obszar można przypisać do obszarów mniej wrażliwych.
5. Sektory przemysłu
Załącznik III stanowi listę sektorów przemysłowych, do których zastawanie ma dyrektywa. Są to przemysł mleczarski, przetwórstwo owoców i warzyw, produkcja i butelkowanie napojów bezalkoholowych, przetwórstwo ziemniaków, przemysł mięsny, browary, produkcja alkoholu i napojów alkoholowych, wytwarzanie pasz zwierzęcych z produktów roślinnych, wytwarzanie żelatyny i klejów ze skór i kości zwierzęcych, słodownie i przemysł rybny.
6.Uwagi końcowe
W celu zapoznania się z treścią dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych oraz innymi materiałami, zachęcamy do skorzystania z zakładki „materiały” na stronie www.maruszkin.pl
