Wymogi dla składowania odpadów określone są w dyrektywie Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów i innych aktach prawnych. Poniżej omawiamy najważniejsze kwestie.
Jaki jest cel Dyrektywy i terminologia?
W celu wsparcia powyższych działań dyrektywa w sprawie składowania odpadów określa środki mające na celu zapewnienie stopniowego zmniejszania ilości składowanych odpadów, ochronę środowiska naturalnego przed zanieczyszczeniem, poprzez wprowadzenie wysokich wymagań eksploatacyjnych i technicznych dotyczących odpadów i składowisk.
Dyrektywa posługuje się specyficzną terminologią i zawiera formalne definicje wielu terminów, np.:
- składowisko odpadów oznacza miejsce przeznaczone do usuwania odpadów na lub w ziemi, uwzględniające:
wewnętrzne miejsca usuwania odpadów (np. składowisko odpadów, jeśli producent odpadów urządza samodzielne usuwanie odpadów w miejscu produkcji), oraz
miejsce stałe (tzn. używane dłużej niż jeden rok), które wykorzystywane jest do czasowego magazynowania odpadów),
lecz z wyłączeniem:
miejsc, gdzie wysypuje się odpady w celu ich przygotowania do dalszego transportu w celu odzysku, obróbki lub wywozu do innego miejsca, oraz
składowania odpadów przed odzyskiem lub obróbką przez okres krótszy niż trzy lata jako zasadę ogólną, lub
składowania odpadów przed ich zbytem przez okres krótszy niż jeden rok.
2) obróbka oznacza procesy fizyczne, cieplne, chemiczne lub biologiczne, włącznie z sortowaniem, które zmieniają właściwości odpadów w celu zredukowania ich objętości lub niebezpiecznych właściwości, ułatwiają obchodzenie się z nimi lub pomagają w odzysku[5],
3) odciek oznacza każdy płyn sączący się przez składowane odpady i wydzielany z lub zawarty w składowisku,
4) odpady ulegające biodegradacji oznaczają wszelkie odpady, które podlegają rozpadowi beztlenowemu lub tlenowemu, takie jak żywność lub odpady ogrodnicze, papier i tektura, a
5) odpady obojętne oznaczają odpady, które nie podlegają żadnym poważniejszym fizycznym, chemicznym lub biologicznym transformacjom. Odpady obojętne nie rozpuszczają się, nie palą ani nie wchodzą w żadne inne reakcje chemiczne lub fizyczne, nie ulegają biodegradacji ani nie mają negatywnego wpływu na inną materię, z którą wchodzą w kontakt w sposób, który mógłby spowodować zanieczyszczenie środowiska lub zagrozić ludzkiemu zdrowiu. Całkowita zdolność do wymywania, zawartość substancji zanieczyszczających w odpadach oraz ekotoksyczność odcieku muszą być nieznaczne, w szczególności nie mogą stanowić zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych i/lub gruntowych.
Trzy rodzaje składowisk odpadów
Każde składowisko odpadów zostaje zaklasyfikowane do jednego z następujących rodzajów:
- składowisko odpadów niebezpiecznych,
- składowisko odpadów innych niż niebezpieczne albo
- składowisko odpadów obojętnych.
Zezwolenie na składowanie odpadów
Utworzenie składowiska odpadów możliwe jest po uprzednim uzyskaniu zezwolenia, które wydawane jest na wniosek . Udzielenie zezwolenia możliwe jest po spełnieniu wielu rygorystycznych wymogów, które szczegółowo zostały określone w Dyrektywie, np. ustanowienie zabezpieczenia finansowego.
Przyjmowanie odpadów na składowisko
Dyrektywa wprowadza podstawowe wymagania dla odpadów przyjmowanych na składowiska, m.in. wymaga się, aby odpady przyjmowane na składowiska były poddane wcześniejszej obróbce w celu zmniejszenia ich objętości oraz poszczególne rodzaje odpadów były przyjmowane wyłącznie na odpowiednie składowiska, tj. odpady niebezpieczne były przyjmowane wyłącznie na składowiska odpadów niebezpiecznych, a odpady obojętne były składowane wyłącznie na składowiskach odpadów obojętnych.
Dyrektywa określa rodzaje odpadów, których przyjmowanie na składowiska jest zakazane, są to m.in.:
- odpady płynne,
- odpady, które w warunkach panujących na składowisku mogą stać się wybuchowe, łatwopalne lub mieć właściwości utleniające,
- zakaźne odpady medyczne,
- zużyte opony,
- odpady selektywnie zebrane w celu przygotowania do ponownego użycia lub recyklingu i
- inne rodzaje odpadów, które nie spełniają kryteriów przyjęcia na składowisko.
Przed przyjęciem odpadów na składowisko należy spełnić wymogi kontrolne, np. w zakresie kontroli dokumentacji, kontroli wzrokowej odpadów, prowadzenia rejestru ilości i właściwości odpadów i wystawienia pisemnego pokwitowanie odbioru każdej wysyłki przyjętej na składowisko.
Ograniczenie składowania odpadów
Dyrektywa określa ogólne wymogi dla składowania odpadów i dąży do ograniczenia składowania. W Polsce kwestie składowania odpadów zostały doszczegółowienie, m.in w:
- ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
- ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach,
- ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze i
- ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
W celu zapoznania się z treścią Dyrektywy oraz innymi materiałami, zachęcamy do skorzystania z zakładki „materiały” na stronie www.maruszkin.pl
