Inspekcja Ochrony Środowiska- co to za organ?

Inspekcja Ochrony Środowiska jest organem powołanym do kontroli przestrzegania przepisów o ochronie środowiska oraz badania i oceny stanu środowiska. Organami Inspekcji są Główny Inspektor Ochrony Środowiska i wojewódzcy inspektorzy ochrony środowiska.

Główny Inspektor kieruje działalnością Inspekcji, m.in. ustala ogólne kierunki jej działania, może wydawać WIOŚ polecenia dotyczące podjęcia określonych czynności, w tym kontroli, prowadzi Ekoinfonet oraz współpracuje z innymi, polskimi i unijnymi, organami zajmującymi się ochroną środowiska.

Główny Inspektor jest również organem wyższego stopnia w stosunku do WIOŚ, co oznacza, że np. rozpatruje odwołania od decyzji WIOŚ. Ponadto Główny Inspektor jest uprawniony do podejmowania wszelkich czynności należących do właściwości WIOŚ, jeśli uzna to za celowe ze względu na wagę lub zawiłość sprawy. Inspekcja nadzorowana jest przez ministra właściwego do spraw klimatu.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska odpowiada za działania Inspekcji na terenie danego województwa. W praktyce tworzone są również delegatury WIOŚ obejmujące obszar części województwa.

Większość działań wykonuje WIOŚ i to na nim skupia się tekst. W dalszej części omówiono przebieg kontroli.

Zadania Inspekcji Ochrony Środowiska

Do zadań Inspekcji należy kontrolowanie, czy przedsiębiorcy przestrzegają:

1)  przepisów o ochronie środowiska,

2)  decyzji ustalających warunki korzystania ze środowiska oraz zakresu, częstotliwości i sposobu prowadzenia pomiarów wielkości emisji i jej wpływu na stan środowiska,

3)  przepisów dotyczących zawartości siarki w ciężkim oleju opałowym stosowanym w instalacjach energetycznego spalania paliw,

4)  zasad eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem,

5)  przepisów o gospodarce opakowaniami oraz odpadami opakowaniowymi,

6)  przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej,

7)  zasad postępowania z substancjami zubożającymi warstwę ozonową oraz z fluorowanymi gazami cieplarnianymi i pozostałymi fluorowanymi gazami cieplarnianymi oraz z produktami i urządzeniami zawierającymi te substancje lub gazy lub od nich uzależnionymi,

8)  przepisów o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych,

9)  przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,

10)  przepisów o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym,

11)  przepisów o bateriach i akumulatorach,

12)  przepisów ustawy  o odpadach,

13)  przepisów ustawy  o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Jakie kontrole może przeprowadzić Inspekcja?

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska przeprowadza różne kontrole, które można podzielić na:

1) planowe– wynikają z rocznego planu działalności kontrolnej i

2) pozaplanowe– które przeprowadza się w szczególności w celu jak najszybszego zbadania skarg i wniosków o interwencje, wystąpienia poważnych awarii, stwierdzenia naruszeń wymogów określonych w pozwoleniach zintegrowanych oraz, w stosownych przypadkach, przed udzieleniem lub zmianą pozwolenia zintegrowanego.

Przy wykonywaniu czynności kontrolnych Inspekcja współdziała z innymi organami kontroli, m.in. np. z Państwową Inspekcją Sanitarną.

Należy wspomnieć, że poszczególne etapy kontroli, tj. okres przed kontrolą, w trakcie kontroli oraz czas po kontroli są uregulowane i organ nie może swobodnie podejmować decyzji ani działać.

  •  Przed kontrolą

Przed kontrolą przedsiębiorcy, powinien on zostać wcześniej zawiadomiony.

Kontrolę przeprowadza się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Zaznaczamy, że, jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. Dopuszcza się możliwość, na wniosek przedsiębiorcy wszczęcia kontroli przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia.

  •  W trakcie kontroli

Przeprowadzenie kontroli planowej musi być poprzedzone wylegitymowaniem się inspektora oraz przedstawieniem przedsiębiorcy upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Inspekcja może kontrolować jedynie kwestie wskazane w upoważnieniu. W przypadku nieobecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej czynności kontrolne mogą być wszczęte po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi przedsiębiorcy lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem Inspekcji. Kierownik kontrolowanego przedsiębiorstwa jest zobowiązany do umożliwienia inspektorowi przeprowadzenia kontroli, w szczególności dokonania czynności, do których inspektor jest uprawniony na mocy ustawy.

Dla zabezpieczenia prawidłowego przebiegu czynności kontroli inspektor przy wykonywaniu swoich uprawnień może skorzystać z pomocy policji oraz odpowiednich organów administracji publicznej 9 . Udzielenie pomocy może polegać m.in. na umożliwieniu wejścia na kontrolowany teren, do kontrolowanego obiektu lub środka transportu, ustalaniu tożsamości i przesłuchiwaniu osób, zapewnieniu bezpieczeństwa inspektorowi.

Jeżeli przeprowadzenie niezbędnych pomiarów, w tym pobieranie próbek lub wykonanie innych czynności kontrolnych, wymaga specjalistycznej wiedzy lub umiejętności, Inspekcja może upoważnić do udziału w kontroli osobę niebędącą inspektorem, posiadającą taką wiedzę lub takie umiejętności.

Wstrzymanie ruchu zakładu na polecenie inspektora realizowane jest za pośrednictwem osoby posiadającej wiedzę umożliwiającą wstrzymanie ruchu lub uruchomienie instalacji lub urządzenia w sposób, który nie spowoduje powstania szkody w danej instalacji lub urządzeniu. Osoba ta wskazywana jest przez kontrolowanego przedsiębiorcę, natomiast w przypadku braku możliwości wskazania takiej osoby lub braku możliwości wypełnienia polecenia inspektora przedsiębiorca obowiązany jest do udowodnienia braku możliwości technicznych bądź udowodnienia możliwości wystąpienia zagrożenia szkód w dużych rozmiarach. W trakcie prowadzonej kontroli WIOŚ może wydać decyzję o wstrzymaniu działalności przedsiębiorcy w zakresie, w jakim stwarza ona zagrożenie zdrowia lub życia ludzi albo zagrożenie zniszczenia środowiska. Dodatkowo może on wstrzymać oddanie do użytku obiektu budowlanego, zespołu obiektów lub instalacji, jeżeli te nie spełniają wymagań ochrony środowiska. Powyższe decyzje podlegają natychmiastowemu wykonaniu i nie mogą zostać wstrzymane przez sąd administracyjny w toku postępowania wszczętego na skutek odpowiedniej skargi. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie wydawania przez organy ochrony środowiska decyzji ustalających warunki korzystania ze środowiska organ Inspekcji uprawniony jest skierować do właściwych organów wniosek o stwierdzenie nieważności takiej decyzji.

  • Po kontroli

Po przeprowadzeniu kontroli inspektor sporządza w dwóch egzemplarzach protokół z kontroli, zawierający ustalenia kontroli oraz opis czynności kontrolnych. Protokół podpisywany jest przez inspektora oraz kontrolowanego przedsiębiorcę, który może wnieść do protokołu umotywowane zastrzeżenia i uwagi. W przypadku gdy kontrolowany przedsiębiorca odmawia podpisania protokołu, inspektor zamieszcza w nim odpowiednią wzmiankę. Przedsiębiorca odmawiający podpisu może w terminie siedmiu dni przedstawić swoje stanowisko na piśmie właściwemu organowi Inspekcji. Jeden z egzemplarzy protokołu doręczany jest kontrolowanemu przedsiębiorcy, który zobowiązany jest do przechowywania doręczonego mu protokołu i upoważnienia do kontroli.

O przeprowadzonej kontroli przedsiębiorca powinien dodać wpis w książce kontroli. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska przekazuje radzie gminy, radzie powiatu i sejmikowi województwa, na ich wniosek, informację o wynikach kontroli obiektów o podstawowym znaczeniu dla województwa.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska na podstawie ustaleń kontroli, w razie stwierdzenia naruszeń po stronie przedsiębiorcy, może wydać odpowiednie zarządzenia pokontrolne mające na celu przywrócenie przedsiębiorstwa do stanu zgodnego z prawem. W zarządzeniu WIOŚ określa termin, w jakim przedsiębiorca ma obowiązek poinformować organ o zakresie podjętych i zrealizowanych działań służących wyeliminowaniu wskazanych naruszeń. Dodatkowo WIOŚ może zażądać od kontrolowanego przedsiębiorcy wszczęcia postępowania służbowego lub innego przewidzianego prawem postępowania przeciwko osobom winnym dopuszczenia do uchybień i poinformowania go, w określonym terminie, o wynikach tego postępowania i o podjętych działaniach. Ponadto w ramach czynności pokontrolnych WIOŚ uprawniony jest do wydawania zaleceń pokontrolnych. Wśród uprawnień pokontrolnych WIOŚ możemy również wymienić wydanie decyzji administracyjnej na podstawie odrębnych przepisów oraz prawo do wszczęcia egzekucji, jeżeli obowiązek taki wynika z mocy prawa lub decyzji administracyjnej.

W razie pytań, zachęcamy do kontaktu z Magdą Biernat-Kopczyńską – magda.biernat@maruszkin.pl

Cotygodniowy newsletter

O wszystkim, co najistotniejsze w branży ochrony środowiska informujemy na bieżąco w biuletynie Kancelarii Maruszkin.

Jesteśmy partnerem:
  • cpc
  • pipc
  • pspa

Kontrast

Rozmiar tekstu

facebook linkedin twitter mail contrast letter