UE chroni środowisko na wiele różnych sposobów. Jednym z przykładów jest m.in. zwalczanie nielegalnego pozyskiwania drewna i związanego z nim handlu. Nielegalne pozyskiwanie drewna to istotny problemem środowiskowy, gospodarczy i społeczny
. Międzynarodowy charakter działalności nielegalnego pozyskiwania drewna przyczynia się do zmian klimatycznych, zaniku i utraty bioróżnorodności biologicznej. Co więcej, takie działania generują niższe przychody i nierzadko są przyczyną konfliktów. Kwestie nielegalnego pozyskiwania drewna, istniejące obowiązki podmiotów, które wprowadzają drewno i produkty z drewna po raz pierwszy do obrotu na rynek podejmuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiające obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno
i produkty z drewna (dalej: „Rozporządzenie nr 995/2010”).
- Terminologia i zakres stosowania
Rozporządzenie posługuje się specyficzną terminologią i zawiera liczne definicje legalne, m.in.:
- „drewno i produkty z drewna” to drewno i produkty z drewna określone w załączniku do Rozporządzenia nr 995/2010, z wyjątkiem produktów z drewna lub części składowych takich produktów wytworzonych z drewna lub z produktów z drewna, których cykl życia zakończył się i w innym przypadku zostałyby one usunięte jako odpady, np. drewno surowe czy wyroby stolarskie,
- „kraj pozyskania” to kraj lub terytorium, gdzie zostały pozyskane drewno lub drewno wchodzące w skład produktów z drewna,
- „legalnie pozyskane” to pozyskane zgodnie z mającym zastosowanie ustawodawstwem kraju pozyskania i
- „nielegalnie pozyskane” to pozyskane z naruszeniem mającego zastosowanie ustawodawstwa tego kraju.
Rozporządzenie wskazuje wprost jakie drewno zawarte w produktach z drewna oraz jakie drewno pochodzące z właściwych gatunków uważa się za pozyskane w sposób zgodny z prawem, tj. legalnie. Drewno i produkty z drewna uznaje się za legalnie pozyskane, gdy posiadają zezwolenie w zakresie egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (tzw. FLEGT) lub odpowiednie zezwolenie CITES .
2. Cel rozporządzenia
Celem Rozporządzenia jest ustanowienie obowiązków podmiotów wprowadzających drewno i produkty z drewna po raz pierwszy do obrotu na rynku wewnętrznym, a także obowiązki podmiotów handlowych.
3. Najważniejsze obowiązki
Rozporządzenie 995/2010 stanowi wprost, że wprowadzanie drewna lub produktów pochodzących z takiego drewna, które zostały wprowadzone nielegalnie do obrotu jest zabronione. Każdy, tj. osoba fizyczna lub prawna, kto wprowadza drewno lub produkty z drewna do obrotu jest zobowiązany do postępowania zgodnie z zasadą należytej staranności, stosując w tym zakresie „system zasad należytej staranności”. Do systemu należy włączyć takie elementy jak:
- środki i procedury zapewniające dostęp do informacji w zakresie dostarczania przez dany podmiot drewna lub produktów z drewna wprowadzanych do obrotu,
- procedury oceny ryzyka, które umożliwiają podmiotowi dokonanie analizy i oceny, czy istnieje ryzyko, że nielegalnie pozyskane drewno lub produkty pochodzące z takiego drewna zostaną wprowadzone do obrotu.
Szczegółowe wytyczne w zakresie systemu przedstawione są w pozostałej treści Rozporządzenia 995/2010. Dodatkowo, każdy, kto wprowadza drewno lub produkty z drewna do obrotu jest zobowiązany do utrzymywania i prowadzenia regularnej oceny stosowanego przez siebie systemu. Rozporządzenie nr 995/2010 nakłada też obowiązek identyfikowalności w stosunku do podmiotów handlowych, przez co muszą być one w stanie zidentyfikować m.in. operatorów lub podmioty handlowe, które to dostarczają drewno, produkty z drewna. Dodatkowo, każde państwo członkowskie zostało zobowiązane do wyznaczenia organu, który będzie sprawować kontrolę nad stosowaniem omawianego rozporządzenia.
4. Sprawozdawczość
Państwa członkowie są zobowiązane od dnia 3 marca 2013 r., co dwa lata do dnia 30 kwietnia przedkładać Komisji sprawozdania co do stosowania niniejszego rozporządzenia w poprzednich dwóch latach.
Uwagi końcowe
W celu zapoznania się z treścią niniejszej dyrektywy oraz innymi materiałami, zachęcamy do skorzystania z zakładki „materiały” na stronie maruszkin.pl
