30 listopada br. Komisja Europejska powinna opublikować rozporządzenie ws. certyfikacji usuwania dwutlenku węgla. Celem jest zwiększenie skali zrównoważonego usuwania dwutlenku węgla i zachęcenie do stosowania innowacyjnych rozwiązań w zakresie wychwytywania, recyklingu i składowania CO2 w sektorach rolnictwa, leśnictwa i przemysłu. Prawnicy z Kancelarii Maruszkin zapoznali się z pierwszą nieoficjalną wersją propozycji.
Zakres
Rozporządzenie będzie określać zasady na podstawie, których jednostki pochłaniania CO2, popularnie zwane offsetami, będą w UE certyfikowane, monitorowane i uznawane. Zakres rozporządzenie obejmie offsety wygenerowane w związku z:
- permanentnym usuwaniem CO2, tj. oznacza działalność polegającą na usuwaniu CO2, w tym przy wykorzystaniu pozyskiwania energii z biomasy z jednoczesnym przechwytywaniem CO2 (BECCS od ang. Bioenergy with Carbon Capture and Storage) oraz bezpośrednie wychwytywanie CO2 z powietrza (DACCS od ang. Direct Air Capture with Carbon Storage), które prowadzi do usuwania CO2 oraz nie pozwala na jego uwolnienie do atmosfery przez kilka wieków w normalnych okolicznościach i właściwym systemie zarządzania,
- rolnictwo węglowe, tj. działalność polegająca na usuwaniu dwutlenku węgla związana z zarządzaniem gruntami prowadzące do wzrostu magazynowego CO2 w żywej biomasie, martwej materii organicznej i glebach poprzez zwiększenie pochłaniania CO2 i/lub ograniczenie uwalniania CO2 do atmosfery,
- długotrwałe przechowywanie w produktach, tj. usuwanie CO2 polegające na jego długotrwałym przechowywaniu w produktach lub materiałach.
Warunki
Komisja Europejska przewiduje, że zgodnie z reżimem dyrektywy certyfikowane będą mogły być jednostki offsetowe spełniając opisane poniżej warunki.
Po pierwsze usuwane CO2 musi być na podstawie poniższego wzoru określonego w rozporządzeniu:
Po drugie usuwanie CO2 musi mieć charakter dodatkowy (ang. additionality). W tym celu offsety będą generowane wyłącznie przez działalność usuwania CO2, która:
a) wykracza poza unijne i krajowe wymogi ustawowe; oraz
b) ma miejsce ze względu na efekt zachęty zapewniany przez certyfikację.
Ponadto działanie polegające na usuwaniu CO2 ma na celu zapewnienie długoterminowego składowania tego gazu cieplarnianego zgodnie z zasadami przewidzianymi przez rozporządzenie oraz ma neutralny lub pozytywny wpływ na kryteria zrównoważonego rozwoju w nim przewidziane.
Po trzecie jednostki są certyfikowane zgodnie z metodologią przyjętą przez Komisję Europejską w drodze rozporządzenia delegowanego.
Jednocześnie rozporządzenie określa zasady funkcjonowania systemów certyfikacji, czyli prywatnych lub publicznych organizacji, które poświadczają wypełnienie przez operatorów chcących dokonać certyfikacji powyżej opisanych wymagań.
Komentarz
Zwiększenie usuwania CO2 z atmosfery jest szczególnie istotne dla realizacji unijnego celu redukcyjnego w sektorach, w których trudno uniknąć emisji, np. w części ciężkiego przemysłu. Jednocześnie należy założyć, że intencją Komisji jest do pewnego stopnia regulacja dobrowolnych rynków CO2, które obecnie opierają się o prywatnie funkcjonujące rejestry nie związane w zakresie certyfikacji offsetów specyficznymi normami prawnymi. Ponadto w naszej ocenie należy się spodziewać, iż w przyszłości UE dopuści możliwość rozliczania się z obowiązków wynikających z EU ETS na podstawie europejskich offsetów (prawdopodobnie od początku V okresu rozliczeniowego EU ETS).
